Το Κάστρο της Χίου Ένας Χαμένος Παράδεισος
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ο κεντρικός Ναός που «κοσμεί» τη συνοικία του Φρουρίου Χίου. Σύμφωνα με μία παλαιά πέτρινη επιγραφή, η οποία είναι εντοιχισμένη στον τοίχο του Νάρθηκα, αριστερά της κεντρική θύρας και είναι γραμμένη σε οθωμανική γραφή, ο Ναός κτίστηκε το έτος 993 μ.Χ.
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου Φρουρίου, προστάτη του Κάστρου. Φωτογραφία Μαίρη Βερβέρη
Η επιγραφή σε μετάφραση ( Χ.Μαυροπούλου ) αναφέρει τα εξής:
«Η εκκλησία αυτή ωκοδομήθη εν έτει εννεακόσια εννενήντα τρία από του χρόνου γεννήσεως του Χριστού. Η ειρήνη του Θεού επ αυτόν. Τη δε δεκάτη εβδόμη Απριλίου χίλια πεντακόσια εξήκοντα εξ της ως είρηται χρονολογίας η την εικοστήν ημέρα του μηνός Ραμαζάν εννεακόσια εβδομήκοντα τρία έτους Εγειρας του Μωάμεθ Μουσταφά – ο Θεός ευλογησάτω αυτόν – ο ναύαρχος του εκ των Οθωμανών Αυτοκρατόρων Σουλτάνου Σουλεϊμάν, υιού Σελήμ, Πηαλέ πασσάς ελθών μεθ’ εκατόν είκοσι κατέργων εξεπόρθησε τη Χίον. Η ειρημένη εκκλησία εγένετο τέμενος και παρεδόθη εις προσευχήν. Δόξα τω Θεώ τω Κυρίω του Κόσμου.»
Φωτογραφία
Ειρήνη-Βασιλική Γωνιάδου
Πιθανολογείται ιστορικά ότι αρχικά ήταν Βυζαντινό Μοναστήρι. Έπειτα, έγινε ενοριακός Ναός, όπως αναφέρεται στο Χρυσόβουλλο του αυτοκράτορα Μιχαήλ Η΄ του Παλαιολόγου του έτους 1259 και χαρακτηρίζεται ως «πολιτικόν», που σημαίνει δημόσιος, δηλαδή ενοριακός.
Το εξωτερικό της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου – Φωτογραφία Μιχάλης Κουλαδής
Κατά την εποχή της Γενουατοκρατίας (1346-1566) πιθανόν το 1396 μετατράπηκε σε Ρωμαιοκαθολικό, τιμώμενος επ’ ονόματι του Αγίου Πέτρου ή κατ’ άλλους των Αγίων Αποστόλων. Ίσως οι Γενουάτες να προέκτειναν τον υπάρχοντα Βυζαντινό Ναό ή να έκτισαν πάνω σ’ αυτόν το δικό τους που ήταν τεράστιος και έφτανε μέχρι την αυλή του σημερινου ναού. Από το Ναό σώζονται σήμερα κατά τους ειδικούς, οι δύο από τους τέσσερις κίονες (οι πρόσθιοι με τις ραβδώσεις) καθώς και τμήμα του μαρμάρινου οκταγωνικού άμβωνα.
Το Καμπαναριό του Αγίου Γεωργίου Φρουρίου όπως είναι σήμερα
Φωτογραφία Ζαννάρας Κώστας
Στις 17 Απριλίου του έτους 1566 η Χίος κατακτήθηκε από τους Τούρκους και ο ναός μετατράπηκε σε μουσουλμανικό τέμενος (Εσκί Τζαμί). Στην κατάσταση αυτή παρέμεινε μέχρι την απελευθέρωση της Χίου (11 Νοεμβρίου 1912). Βέβαια, ο ναός ερειπώθηκε κατά το φοβερό σεισμό του 1881, ενώ ακόμη λειτουργούσε σαν τζαμί και πάνω στα ερείπια κτίστηκε ο σημερινός, ο οποίος κατέχει το 1/3 του ναού του Αγίου Πέτρου. Μετά τον πρώτο διωγμό (1914) οι πρόσφυγες που ήρθαν από τη Μικρά Ασία άρχισαν να τον χρησιμοποιούν σαν εκκλησία. Στις 7 Απριλίου 1916 (Μ.Πέμπτη) έγιναν τα εγκαίνια και έκτοτε λειτουργεί ως κεντρικός ναός της Ενορίας του Φρουρίου. Το 1936 ένα μεγάλο μέρο του Ναού καταστράφηκε από πυρκαϊά, καθώς και το 1956, οπού ο ξύλινος γυναικωνίτης, ο οποίος είχε καεί, ανακατασκευάστηκε και ο ναός επισκευάστηκε και εξωραϊστηκε.
Από τα εγκαίνια του Ιερού ναού Αγίου Γεωργίου – Η φωτογραφία αναρτήθηκε στη διαδικτυακή ομάδα Παλαιές Φωτογραφίες Χίου
Στο προαύλειο υπάρχει μαρμάρινη λάρνακα, διασκευασμένη από τους Τούρκους σε δεξαμενή. Στη δεξαμενή αυτή οι μουσουλμάνοι πλένονταν πριν από την είσοδο τους στο Τέμενος για προσευχή.
Στο ναό λοιπόν του Αγίου Γεωργίου φυλάσσονται αξιόλογα κειμήλια όπως ιερά σκεύη, καλύμματα, ιερές εικόνες, βιβλία, μανουάλια κ.α. Τα περισσότερα απ’ αυτά μεταφέρθηκαν από μικρασιάτες πρόσφυγες, τόσο στο διωγμό του 1914 όσο και στη φοβερή Μικρασιατική καταστροφήτου 1922, με πολύ πόνο ψυχής και μεγάλο κίνδυνο της ζωής τους, γεγονός που δείχνει τη μεγάλη του ευλάβεια και τη βαθύτατη πίστη τους.