Πύργος Κουλάς

Ένα από τα πιο ιδιαίτερα κτίσματα-μνημεία στο εσωτερικό του Κάστρου της Χίου είναι αναμφισβήτητα και ο υψηλός, ανεξάρτητος, πεταλόσχημος πύργος, γνωστός ως Κουλάς.

Ο πύργος αυτός βρίσκεται στο εσωτερικό του Κάστρου, κοντά στην ανατολική του γωνιά και τόσο η χρονολόγηση του, όσο και η χρήση του μέσα στο Κάστρο δεν είναι εξακριβωμένη. Υπάρχουν αρκετές θεωρίες οι οποίες τοποθετούν την κατασκευή του Πύργου στους Βυζαντινούς χρόνους ή στη Γενουατοκρατία, ή ακόμη και στην περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μάλιστα, μία από αυτές τις θεωρίες υποστηρίζει ότι ο Κουλάς είναι ο ίδιος ψηλός πύργος που αναφέρεται σε γενουατικές μαρτυρίες ως La Stenta.

Ο Πύργος Κουλάς
Φωτογραφία Βερβέρη Ειρήνη

Εξάλλου, η ονομασία Κουλάς προέρχεται από την τουρκική λέξη ‘sukulesi’, η οποία σημαίνει ‘πύργος’ και η χρήση της λέξης αυτής είναι γνωστή από το μεσαίωνα. Έτσι, αν υποθέσουμε ότι ο πύργος δεν κτίστηκε την εποχή της τουρκοκρατίας, είναι πολύ πιθανόν να προυπήρχε και να ήταν γνωστός με κάποια άλλη ονομασία. Παρόλα αυτά, ερωτηματικά υπάρχουν επίσης και ως προς τη χρήση του. Η επικρατέστερη άποψη παρουσιάζει τον Κουλά ως τη μεγαλύτερη και υψηλότερη βίγλα του νησιού. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι ο πύργος σχετίζεται με τις οχυρώσεις του κάστρου και ότι χρησίμευε ώς παρατηρητήριο ή και ως αποθήκη.

Εκτός από το άγνωστο παρελθόν του και το παράξενο σχήμα του, η ιδιαιτερότητα του πύργου αυτού εστιάζεται στο υλικό που χρησιμοποιήθηκε για να κτιστεί. Και αυτό γιατί είναι κτισμένος από αρχαίο οικοδομικό υλικό, όπως μπορείτε να δείτε και στις φωτογραφίες. Ο πύργος-Κουλάς είναι όντως η ζωντανή απόδειξη της ιστορικής και πολιτιστικής συνέχειας του τόπου από τους αρχαίους χρόνους μέχρι και σήμερα.